Αλληλεγγύη και Ενσυναίσθηση

Κατά την περίοδο των γιορτών και ειδικά την περίοδο της γιορτής των Χριστουγέννων παρατηρούμε αύξηση των εθελοντικών δράσεων και της παροχής βοήθειας και στήριξης σε ανθρώπους που τη χρειάζονται με συγκεντρώσεις τροφίμων, ρούχων, παιχνιδιών κτλ. Κατά τη γνώμη μου αυτό είναι το νόημα των Χριστουγέννων, η αγάπη και η αλληλεγγύη. Τα Χριστούγεννα λοιπόν μας δίνουν την τέλεια αφορμή να βγούμε από τον μικρόκοσμο μας και να σκεφτούμε, εκτός από τον εαυτό μας και τα πρόσωπα του στενού μας κύκλου, ανθρώπους που χρειάζονται υποστήριξη όπως οι άστεγοι, οι ασθενείς κτλ.

Γιατί όμως την υπόλοιπη χρονιά δεν σκεφτόμαστε τους ανθρώπους αυτούς, οι οποίοι εξακολουθούν να έχουν ανάγκη τη βοήθεια και την υποστήριξη μας; Πού οφείλεται αυτός ο εγωκεντρισμός που υπάρχει σήμερα;

Σίγουρα ο τρόπος ζωής μας σήμερα καθώς και ο ρυθμός που μας επιβάλλει η δουλειά και οι υποχρεώσεις δεν μας επιτρέπουν να επιβραδύνουμε να παρατηρήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας και να σκεφτούμε πως μπορεί να νιώθαμε στη θέση τους και πως θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε. Γενικότερα η προσωπική επιτυχία και ευτυχία σήμερα έχει ταυτιστεί αρκετά με την απόκτηση χρημάτων, υλικών αγαθών, μίας θέσης εργασίας με κύρος και ούτω καθεξής. Σε μία εποχή μάλιστα που λόγω των πολιτικοοικονομικών συνθηκών είναι δύσκολο να πετύχουμε αυτούς τους στόχους βρισκόμαστε να κυνηγάμε την ουρά μας και να απογοητευόμαστε που δεν τα καταφέρνουμε.

Ένας ακόμη λόγος θα έλεγα πως είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης και ο φόβος. Με όλες αυτές τις απάτες που κατά καιρούς ακούμε μέχρι και από οργανώσεις που είχαν κερδίσει την εμπιστοσύνη μας δυσκολευόμαστε να εμπιστευθούμε ξανά και να προσφέρουμε τη βοήθειά μας. Δεν ξέρω αν έχουν αυξηθεί οι εξαπατήσεις ή αν απλά είμαστε περισσότερο ενήμεροι γι’ αυτές αλλά αν αναλογιστούμε την παροιμία “κάνε το καλό και ρίχ’ το στο γιαλό” ίσως παλαιότερα οι άνθρωποι σκεπτόμενοι αυτή τη φράση επέλεγαν να εμπιστευθούν και να κάνουν το καλό ασχέτως με την κατάληξη.

Ο κυριότερος όμως λόγος νομίζω πως είναι επειδή δυσκολευόμαστε με την ενσυναίσθηση.

Ενσυναίσθηση είναι να μπαίνουμε στη θέση των άλλων, να προσπαθούμε να νιώσουμε τα συναισθήματα, να κατανοήσουμε τα κίνητρα, τις σκέψεις και να δούμε τα πράγματα από την οπτική των άλλων, ΣΑΝ να ήμασταν εκείνοι. Πολλές φορές λοιπόν ξεχνάμε τη μικρή λεξούλα “σαν” με αποτέλεσμα να ταυτιζόμαστε. Η ταύτιση όμως θολώνει την κρίση και την αντικειμενικότητά μας, γινόμαστε λιγότερο βοηθητικοί καθώς το συναίσθημα μπορεί να μας παραλύσει. Επίσης τα αρνητικά συναισθήματα των άλλων μπορούν να προστεθούν στα δικά μας αρνητικά συναισθήματα και να επιβαρύνουν τη συναισθηματική μας κατάσταση, η οποία είναι πιθανό να είναι ήδη επιβαρυμένη από τα δικά μας προβλήματα. Πώς λοιπόν προστατεύουμε τον εαυτό μας από αυτή την επιβάρυνση; Επιλέγουμε να αγνοήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας που χρειάζονται τη βοήθειά μας και να επικεντρωθούμε στον εαυτό μας και τη ζωή μας. Γι’ αυτό και αν παρατηρήσουμε θα δούμε για παράδειγμα πως οι περισσότεροι όταν περνάμε δίπλα από έναν άστεγο ή κάποιον χρήστη ουσιών απλά τον προσπερνάμε και αποφεύγουμε μέχρι και να τον κοιτάξουμε.

Ενώ λοιπόν θα έλεγα πως τα τελευταία χρόνια τη λέξη ενσυναίσθηση την ακούμε περισσότερο ίσως τη χρησιμοποιούμε λιγότερο. Θα πρέπει όμως να ξέρουμε πως η ενσυναίσθηση καλλιεργείται. Σίγουρα η εφαρμογή της είναι δύσκολη αλλά με εξάσκηση η χρήση της θα γίνει ολοένα και πιο εύκολη. Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης αποτελεί κλειδί στην επικοινωνία και στην ανάπτυξη υγιών σχέσεων καθώς επίσης αποτελεί και απάντηση στην έξαρση της βίας που παρατηρείται. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθησή μας ξεκινώντας από αυτές τις γιορτές και κρατώντας το παράδειγμα όλο το χρόνο!