Πώς να θέσουμε όρια στα παιδιά;

Πώς να θέσουμε όρια στα παιδιά;

Την προηγούμενη εβδομάδα στο άρθρο με τίτλο “Γονείς του χθες ή γονείς του σήμερα;” αναφέραμε κάποιους λόγους για τους οποίους είναι σημαντικό να θέτουμε όρια στα παιδιά μας. Εύλογα λοιπόν ακολουθεί το ερώτημα πώς μπορούμε να θέσουμε όρια στα παιδιά;

Αρχικά θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως η θέσπιση ορίων είναι μία συνεχής διαδικασία. Τα παιδιά δοκιμάζουν συνεχώς τα όρια, διεκδικούν περισσότερες ελευθερίες και έτσι πρέπει να κάνουν. Έχοντας λοιπόν στο νου μας πως τρέχουμε μαραθώνιο και πρέπει να κρατήσουμε τις δυνάμεις μας μέχρι το τέλος, πρέπει να κάνουμε κάποιες επιλογές. Πρέπει δηλαδή, όπως λέμε με κάποιες αγαπημένες μου φίλες, να επιλέγουμε τις μάχες μας. Δεν μπορούμε να ερχόμαστε σε σύγκρουση με τα παιδιά μας και να προσπαθούμε να θέσουμε όρια συνεχώς. Θα πρέπει να σκεφτούμε ποια θέματα είναι σημαντικά για εμάς και για την καλύτερη λειτουργία της οικογένειας και έπειτα να επιλέξουμε να θέσουμε κανόνες.

Η επιλογή αυτή θα μας βοηθήσει επίσης να παραμείνουμε σταθεροί σε αυτά που λέμε και ζητάμε από τα παιδιά. Η σταθερότητα και η συνέπεια από μέρους μας είναι πολύ σημαντική. Αυτό γιατί όπως ήδη είπαμε τα παιδιά δοκιμάζουν τα όρια και αν καταλάβουν ότι υπάρχουν περιθώρια διεκδίκησης, διεκδικούν όλο και περισσότερο. Ας πάρουμε το παράδειγμα κατά το οποίο προσπαθούμε να θέσουμε ως όριο ότι θα βλέπουν τηλεόραση για μία ώρα. Τα παιδιά εννοείται πως όταν περάσει αυτή η ώρα θα αντιδράσουν και θα θέλουν να δουν περισσότερο. Αν παραμείνουμε σταθεροί, τις επόμενες φορές θα αντιδρούν όλο και λιγότερο. Αν όμως τη μία μέρα μείνουμε σταθεροί αλλά την επόμενη υποχωρήσουμε, την μεθεπόμενη η αντίδραση του παιδιού θα είναι αντίστοιχη ή και ακόμη μεγαλύτερη, καθώς ξέρει πως είναι πιθανό με αυτό τον τρόπο να μας κάνει να υποχωρήσουμε.

Ένα ακόμη σημαντικό βήμα είναι να θεσπίσουμε κανόνες μαζί με τα παιδιά μας, να τους δείξουμε πως οι κανόνες ισχύουν και για εμάς (καθώς οι πράξεις είναι ισχυρότερες από τα λόγια), να τα ωθήσουμε να προτείνουν κι εκείνα κανόνες και να εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους θέτουμε τον κάθε κανόνα. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά θα κατανοήσουν τη χρησιμότητα των κανόνων, θα λειτουργήσουν μιμητικά, θα εξηγήσουν το λόγο ύπαρξης τον κανόνων και δεν θα αισθανθούν ότι τους επιβάλλουμε να κάνουν ή να μην κάνουν κάτι.

Στην περίπτωση τώρα που τα παιδιά αντιδρούν, δυσανασχετούν και δεν τηρούν τους κανόνες που έχουμε θέσει καλό είναι να αποφεύγουμε τις απειλές (ιδιαίτερα όταν αυτές είναι ανέφικτες και ξέρουμε πως δεν μπορούμε να τηρήσουμε αυτό που λέμε) και την τιμωρητική διάθεση. Αντίθετα είναι προτιμότερο να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα των παιδιών (είτε πρόκειται για αγανάκτηση, απογοήτευση, θυμό κτλ) και παράλληλα να εξηγήσουμε ότι υπάρχουν συνέπειες στις πράξεις μας. Αν για παράδειγμα το παιδί μας αρνείται ή καθυστερεί να κάνει τα μαθήματά του μπορούμε να του εξηγήσουμε πως περνάει η ώρα και κατά συνέπεια δεν θα προλάβει αργότερα να παίξει ή να πάει σε κάποια δραστηριότητα ή στην παιδική χαρά γιατί δεν θα έχει ολοκληρώσει τα μαθήματά του. Αν συνεχίσει να μην κάνει τα μαθήματά του, πράγματι θα πρέπει να τηρήσουμε αυτό που είπαμε ως συνέπεια. Αν όμως ακούσει και κάνει τα μαθήματά του να μην ξεχάσουμε να το επιβραβεύσουμε γι’ αυτό.

Κλειδί λοιπόν στη θέσπιση ορίων αποτελούν οι έξυπνες επιλογές, η σταθερότητα, η συνέπεια, η ενσυναίσθηση, η επεξήγηση και η συνεργασία. Όσοι λοιπόν γονείς δυσκολεύεστε με τα όρια μην απογοητεύεστε! Προσπαθήστε να ακολουθήσετε τα παραπάνω και με υπομονή και επιμονή σε συνεργασία με τα παιδιά σας θα κάνετε θαύματα!