Άγχος και φόβος. Δύο συναισθήματα που τα χαρακτηρίζουμε αρνητικά κυρίως επειδή δεν μας κάνουν να νιώθουμε καθόλου ευχάριστα. Μπορούν όμως να μας φανούν και πολύ χρήσιμα. Ο φόβος, ως η αντίδραση σε έναν άμεσο κίνδυνο, μπορεί για παράδειγμα να λειτουργήσει προστατευτικά και να μας σώσει από επικίνδυνες καταστάσεις. Το άγχος από την άλλη ως η ανησυχία σε κάποιο πρόβλημα που πιστεύουμε πως θα προκύψει, μπορεί να μας οδηγήσει στο να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα μελλοντικά προβλήματα.
Αυτή βέβαια είναι η καλή εκδοχή, στην οποία η ένταση των δύο αυτών συναισθημάτων δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να μας παραλύει ή να μας κάνει να χάνουμε την ψυχραιμία μας. Ακόμα όμως κι όταν συμβαίνει αυτό δεν πρέπει να υποτιμούμε τη δύναμή μας. Ήδη είπαμε πως το άγχος είναι η ανησυχία γύρω από ένα πρόβλημα που πιστεύουμε εμείς ότι θα προκύψει στο μέλλον. Πρόκειται δηλαδή για ένα σενάριο που κάνουμε εμείς στο μυαλό μας. Οι φόβοι από την άλλη σε ορισμένες περιπτώσεις προέρχονται από τους προγόνους μας, τους ανθρώπους των σπηλαίων ενώ σε άλλες περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα μάθησης λόγω κάποιας εμπειρίας ή μίμησης (πχ κάποιος γονέας είχε κάποια φοβία και την ίδια ή παρόμοια αποκτήσαμε κι εμείς). Όπως λοιπόν μάθαμε να φοβόμαστε κάτι μπορούμε να μάθουμε και να μην το φοβόμαστε.
Αρχικά λοιπόν πρέπει να αναγνωρίσουμε αυτό που μας προκαλεί φόβο και άγχος. Να ανακαλύψουμε και να αναλύσουμε μέσα μας πως προέκυψε. Στη συνέχεια και επειδή συνήθως όταν έχουμε άγχος ή νιώθουμε φόβο υπερβάλλουμε και μεγαλοποιούμε τις καταστάσεις πρέπει να θέσουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν, έχει κάποια βάση ο φόβος ή το άγχος μας; Ή είναι ένα σενάριο στο μυαλό μας; Αν πρόκειται για σενάριο πρέπει να κατανοήσουμε πως δεν μπορούμε να ελέγξουμε ούτε να προβλέψουμε το μέλλον. Επιπλέον καλό είναι να αντικαταστήσουμε τις αρνητικές σκέψεις με θετικές. Στην περίπτωση που υπάρχει κάποια βάση για το άγχος και τους φόβους μας μπορούμε να σκεφτούμε και να πάρουμε τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας. Αν για παράδειγμα ο φόβος και το άγχος μας έχει να κάνει με την οδήγηση θα πρέπει να βάλουμε ζώνη ασφαλείας, κράνος κτλ.
Πολλές φορές επίσης προκειμένου να μη νιώθουμε άγχος ή φόβο τείνουμε να αποφεύγουμε τις καταστάσεις που μας προκαλούν αυτά τα συναισθήματα. Η αποφυγή αυτή είναι σαφώς βολική αλλά δεν μας βοηθά να ξεπεράσουμε τους φόβους και το άγχος μας. Ίσα ίσα που με αυτό τον τρόπο οι φόβοι και το άγχος μας μεγαλοποιούνται περισσότερο, ισχυροποιούνται και γενικεύονται με αποτέλεσμα να αποφεύγουμε όλο και περισσότερα πράγματα. Καλό είναι λοιπόν να προσπαθούμε να αξιοποιούμε ευκαιρίες και καταστάσεις στο μέτρο που αντέχουμε, ώστε να βλέπουμε στην πράξη πως μπορούμε να τα καταφέρουμε. Η συζήτηση επίσης για τα συναισθήματα βοηθά να δούμε πως δεν είμαστε μόνοι μας αλλά όλοι λίγο πολύ παρουσιάζουμε τέτοιες δυσκολίες. Αν βέβαια αντιληφθούμε πως το άγχος και οι φόβοι επηρεάζουν σε έντονο βαθμό την καθημερινότητά μας, μας δημιουργούν εμπόδια, αρνητικά συναισθήματα και δυσκολίες, η συζήτηση αυτή καλό είναι να γίνει με κάποιον ειδικό.
Ας τολμήσουμε λοιπόν να κοιτάξουμε κατάματα τους φόβους και τα άγχη μας, να τους πιάσουμε από το χέρι και να κάνουμε το βήμα μπροστά. Ας μην αποτελούν πια εμπόδια αλλά ας γίνουν συνοδοιπόροι και βοηθοί μας ώστε σιγά σιγά να γίνει η ζωή μας πιο ελεύθερη και ξέγνοιαστη.
Αναγνωρίζουμε τους φόβους και τα άγχη μας.
Θέτουμε τους φόβους και τα άγχη στις πραγματικές τους διαστάσεις.
Δεν ελέγχουμε και δεν προβλέπουμε το μέλλον.
Θετικές σκέψεις.
Κινητοποίηση και όχι αποφυγή.
Συζήτηση.
Αφήστε μια απάντηση